Σταγδιν Λαας

Άψητες πήλινες πέτρες, εκτοξευτήρας νερού.

Διαστάσεις μεταβλητές

Ελαιώνας 2023, Χθόνιο και Ανθρωπόκενος.

Επιμέλεια: Δημήτρης Τρίκας   

2023

Ας ξεκινήσουμε από την διαπίστωση πως διαχρονικά η περιοχή του Αθηναϊκού Ελαιώνα ήταν ένα απέραντο αποθετήριο. Ένας τόπος που κάθε είδος ύλης κατρακυλά και επικάθεται άτακτα στο έλεος μιας εφήμερης αναβολής. Ένα συνονθύλευμα από παρατημένα εργοτάξια, προγραμματικές δηλώσεις και σχεδιάσματα που προσμένουν καρτερικά το ευτοπικό μέλλον. Πνιγερός ιδρώτας από αδιάκοπες φορτοεκφορτώσεις, διαπεραστικοί ήχοι από λάστιχα να αγκομαχούν στην φθαρμένη άσφαλτο για να προλάβουν τις παραδόσεις στα μητρώα των logistic. Μια γη κουρασμένη και ανήμπορη να ρουφήξει τις καιρικές και ανθρωπογενής εκκρίσεις. Εντούτοις, όλα όσα συμβαίνουν στις μέρες μας στην δυστοπική επιφάνεια της περιοχής κρύβουν πολλά μυστικά στα χθόνια σπλάχνα αυτής της μυστηριώδους επικράτειας. Αρχαιολογικές και γεωλογικές έρευνες τεκμηριώνουν πως στο σημείο αυτό ήταν κάποτε οι εύφορες όχθες του Κηφισού. Το ανεμπόδιστο ποτάμι κουβαλούσε ακούραστα φερτά υλικά και γονιμοποιούσε το υπέδαφος με πλούσιες συγκεντρώσεις σε άργιλο. Λίγο παρακάτω στα εργαστήρια του αρχαίου κεραμικού, τεχνίτες μορφοποιούσαν περίτεχνα την χωμάτινη ύλη για να δημιουργήσουν τις αριστουργηματικές οικοσκευές και κτερίσματα που σήμερα θα συναντήσουμε στα απανταχού Μουσεία της οικουμένης. Απρόσμενα, η συνάντηση με την γεώδης υλικότητα εντοπίζεται και στο εργαστήριο πλαστικής της Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ όπου οι πρωτοετής φοιτητές / φοιτήτριες για να αισθανθούν την φόρμα, τη μάζα, το σχέδιο δημιουργούν αντίγραφα μαρμάρινων θραυσμάτων από το νταμάρι της Πεντέλης με πηλό. Στο τέλος του εξαμήνου οι εργασίες καταλήγουν στα σκουπίδια και έτσι την τελευταία δεκαετία συγκεντρώθηκε ένα τεράστιο απόθεμα από πήλινα- άψητα απορρίμματα. Η ταύτιση των δύο τόπων και η σχεσιακή αναγωγή της υλικότητας του χώματος τόσο ως καταγωγή όσο και ως επέκεινα ήταν τα βασικά συστατικά και η αφετηρία για το έργο με τίτλο: Σταγδιν Λαας (αρχαίος όρος για το αυτόματο πότισμα και την πέτρα). Η μεταφορά των απορριμμάτων από το ΕΜΠ μεθοδεύεται κοπιαστικά και η 7 τόνων ξερολιθιά χτίζεται στο τσιμεντένιο αδιέξοδο-ξέφωτο για να μας μεταφέρει την αρχέγονα μνημειακή μορφή του τύμβου. Το μπέκ του αυτόματου ποτίσματος σε συνδυασμό με το νερό της βροχής μουσκεύει και λιώνει σταδιακά τους λίθους και σύντομα ο σωρός μεταμορφώνεται σε βουνό υπό κλίμακα. Τώρα βλέπουμε τις χαράδρες τις διάβρωσης και τα ρυάκια να διαμορφώνουν αχειροποίητα την αλήθεια ενός οικοδομημένου οικοσυστήματος. Τα χωμάτινα μπάζα παραδόθηκαν στην φυσική εντροπία και έγιναν τοπίο, η μάχη του πηλού με το νερό γίνετε μια σχέση αισθητικού συμβιβασμού και η λάσπη δεν είναι ενοχλητική, τα τσιμέντα πρασίνισαν, ευτυχώς για μια ακόμη φορά η φύση μας νίκησε.